ZABEZPIECZENIE ALIMENTÓW W SPRAWIE O ROZWÓD

Swoim Klientom zawsze powtarzam, że nie ma szybkich rozwodów – mogą być łatwe lub trudne, ale nigdy szybkie. Czasami całe postępowanie trwa kilka miesięcy, a innym razem sprawa może trwać nawet kilka lat (tak – nie przesadzam). Powstaje zatem pytanie: co z alimentami za czas od złożenia pozwu do wyroku? Odpowiedź jest prosta – trzeba je zabezpieczyć.

 

WNIOSEK O ZABEZPIECZENIE ALIMENTÓW

 

Jednym z obligatoryjnych orzeczeń sądu rozwodowego jest rozstrzygnięcie o alimentach na małoletnie dzieci stron. Dodatkowo – jeżeli któraś ze stron tego żąda – sąd może orzec o alimentach na rzecz małżonka (od drugiego małżonka). Żądania takie pojawiają się w pismach stron (w pozwie o rozwód lub w odpowiedzi na pozew) i najczęściej wyglądają one mniej więcej w taki sposób:

 

„Wnoszę zasądzenie od pozwanego Jana Szczecińskiego na rzecz małoletniego Piotra Szczecińskiego kwoty po 1.000 złotych miesięcznie (jeden tysiąc złotych), tytułem jego udziału w kosztach utrzymania i wychowania małoletniego (alimenty), przy czym kwota ta będzie płatna do rąk matki (powódki) Joanny Szczecińskiego do dnia dziesiątego każdego miesiąca z góry wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat”.

 

Tak prawidłowo sformułowane żądanie oznacza jednak, że orzeczenie o alimentach będzie wykonalne dopiero po uprawomocnieniu się wyroku rozwodowego. Składając pozew o rozwód lub odpowiedź na ten pozew można domagać się, aby sąd rozwodowy nakazał zobowiązanemu płacić alimenty (na rzecz małoletniego dziecka lub współmałżonka) już od początku postępowania i przez cały okres jego trwania – aż do prawomocnego zakończenia procesu. Jest to właśnie zabezpieczenie alimentów.

 

Jak wskazałem wyżej – aby sąd mógł orzec o zabezpieczeniu alimentów na czas trwania postępowania rozwodowego, musisz złożyć odpowiedni wniosek. Możesz go sformułować w pozwie, w odpowiedzi na pozew lub w osobnym piśmie. W treści tego wniosku musisz wskazać czego się domagasz, czyli zabezpieczenia alimentów w wysokości jakiej się domagasz. Pamiętaj o tym, że wysokość zabezpieczenia alimentacyjnego nie może być co do zasady równa wysokości alimentów, jakich żądasz na przyszłość (po zakończeniu sprawy). Dlatego we wniosku o zabezpieczenie alimentów podaj kwotę niższą (o około 20%).

 

W uzasadnieniu wniosku musisz uprawdopodobnić roszczenie, czyli wykazać usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego. Do wniosku należy dołączyć odpowiednie dowody, które pozwolą wykazać Twoje żądanie.

 

W przypadku dochodzenia alimentów, a także ich zabezpieczenia osoba uprawniona nie musi wykazywać interesu prawnego. Jest to wyjątek od ogólnej reguły, w myśl której w przypadku żądania zabezpieczenia roszczenia oprócz jego uprawdopodobnienia należy również wykazać interes prawny w jego dochodzeniu (wyjątek ten wynika wprost z przepisów prawa). 

 

ZABEZPIECZENIE POTRZEB RODZINY

 

Innym rodzajem zabezpieczenia jakiego możesz się domagać w trakcie postępowania rozwodowego jest zabezpieczenie potrzeb rodziny. Możliwość złożenia takiego wniosku wynika z art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: „oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli”. Chodzi tutaj o zaspokajanie potrzeb rodziny jako całości. Zatem tego rodzaju zabezpieczenie może służyć zaspokojeniu potrzeb wszystkich członków rodziny, a w szczególności:

1. wspólnych małoletnich dzieci;
2. wspólnych dorosłych dzieci;
3. dzieci pozamałżeńskich;
4. Twoich.

 

Wobec tego bardzo często korzystniejsze będzie złożenie wniosku o zabezpieczenie potrzeb rodziny. Wynika to z prostej matematyki – wysokość zabezpieczenia potrzeb rodziny będzie znacznie wyższa niż przy zabezpieczeniu „zwykłych” roszczeń alimentacyjnych. Niemniej jednak przygotowanie wniosku o zabezpieczenie potrzeb rodziny jest skomplikowane, a co za tym idzie zalecam Ci kontakt z adwokatem – specjalistą w zakresie rozwodów.

 

ILE TRWA ROZPOZNANIE WNIOSKU O ZABEZPIECZENIE?

 

Przepisy stanowią, że wnioski o zabezpieczenie powinny być rozpoznawane bezzwłocznie, nie później jednak niż w terminie tygodnia od dnia jego wpływu do sądu (chyba że przepis szczególny stanowi inaczej). Jeżeli ustawa przewiduje rozpoznanie wniosku na rozprawie, należy ją wyznaczyć tak, aby rozprawa mogła odbyć się w terminie miesięcznym od dnia wpływu wniosku.

 

W praktyce wygląda to jednak przeważnie dużo gorzej – na ogół sąd przed rozpoznaniem wniosku o zabezpieczenie będzie chciał przesłuchać obie strony. Na termin rozprawy czeka się dosyć długo, dlatego musisz uzbroić się w cierpliwość. Oczywiście jeżeli rozpoznanie wniosku będzie się bardzo przeciągało, to można podjąć inne kroki prawne w celu wywarcia presji na sąd rozwodowy.

 

KORZYŚCI Z UZYSKANIA ZABEZPIECENIA NA CZAS TRWANIA POSTĘPOWANIA ROZWODOWEGO

 

Uzyskanie zabezpieczenia alimentów pozwoli Ci na ich natychmiastowe egzekwowanie (na przykład przez komornika). Nawet jeżeli druga strona nie będzie zgadzała się z postanowieniem sądu i złoży na nie zażalenie, to nie pozbawi Cię to prawa do egzekwowania alimentów w toku postępowania egzekucyjnego.

 

Jest jeszcze jedna korzyść z uzyskania zabezpieczenia. Pamiętasz jak pisałem na wstępie, że postępowanie rozwodowe może trwać nawet kilka lat? Dobrze. Teraz wyobraź sobie, że druga strona przez ten czas musi płacić wysokie zabezpieczenie alimentacyjne albo – co jeszcze bardziej dotkliwe – kolosalne zabezpieczenie potrzeb rodziny. Z miesiąca na miesiąc zobowiązany będzie coraz bardziej odczuwał skutki postanowienia o zabezpieczeniu (de facto zacznie mieć pustki w kieszeniach), co da ci faktyczną przewagę w sprawie i umożliwi zdeklasowanie drugiej strony podczas ewentualnych rozmów ugodowych.

 

Wielokrotnie podkreślam, że do rozwodu trzeba się dobrze przygotować. Jeżeli masz jakieś pytania lub wątpliwości albo sądzisz, że samodzielnie nie dasz rady występować przed sądem rozwodowym, to nie wahaj się skorzystać z pomocy adwokata.

 

adwokat Adam Popławski