adwokat szczecin

TESTAMENT – RODZAJE TESTAMENTÓW I JAK PRZYGOTOWAĆ POPRAWNIE TESTAMENT (WZÓR Z OMÓWIENIEM)

Benjamin Franklin mawiał, że na tym świecie pewne są tylko śmierć i podatki. Z jednym i z drugim możemy walczyć, jednak żadnej z tych rzeczy nie unikniemy. Trzeba być na nie przygotowanym. Na wypadek śmierci warto sporządzić testament.Polskie prawo przewiduje dwa sposoby powołania do spadku:

  1. przepisy ustawy Kodeks cywilny;

  2. testament.

CZYM JEST TESTAMENT?

Testament jest to rozporządzenie własnym majątkiem na wypadek śmierci (art. 941 Kodeksu cywilnego). Testator (spadkodawca/osoba sporządzająca testament) ma całkowitą swobodę co do tego, jak w jaki sposób chce rozdysponować swój majątek na wypadek własnej śmierci. To on decyduje komu mają przypaść korzyści ze spadku. Za pewne swoiste ograniczenie woli osoby sporządzającej testament uznać można zachowek (testator powinien bowiem wziąć pod uwagę, że osobom mu bliskim – o ile nie zostaną uwzględnione w testamencie – przysłuchiwać będzie roszczenie w stosunku do spadkobiercy testamentowego o zapłatę odpowiedniej kwoty pieniężnej).

Sporządzenie testamentu jest czynnością jednostronną i osobistą. Oznacza to, że dla jego ważności nie jest konieczne ani możliwe składanie jakichkolwiek oświadczeń przez inne osoby, na przykład testament nie może być sporządzony przez przedstawiciela lub pełnomocnika. Ponadto testament powinien być sporządzony wyłącznie przez spadkodawcą (wskazać należy, że obowiązuje zakaz testamentów wspólnych, na przykład małżonkowie nie mogą sporządzić jednego testamentu).

Należy pamiętać, że testament może być odwołany przez testatora w całości lub co do poszczególnych jego części (tak zwanych dyspozycji testamentowych). Odwołanie może nastąpić w każdej chwili – nie ma tutaj żadnych obostrzeń co do terminu.

Testament nie wywołuje żadnych skutków faktycznych lub prawnych za życia testatora. Testament staje się skuteczny dopiero z chwilą śmierci testatora.

WYMOGI FORMALNE TESTAMENTU

Akt ostatniej woli można sporządzić wyłącznie w jednej z form bezpośrednio wskazanych w Kodeksie cywilnym. Formy te dzielą się na zwykłe i specjalne. Testator może zawsze sporządzić testament w formie zwykłej. Możliwość sporządzenia testamentu w formie specjalnej uzależniona jest od spełnienia przesłanek i okoliczności wynikających z Kodeksu cywilnego, które wyznaczają dodatkowe wymagania każdej z form specjalnych aktu ostatniej woli.

Sporządzić i odwołać testament może tylko osoba mająca pełną zdolność do czynności prawnych, czyli osoby pełnoletnie, które nie zostały ubezwłasnowolnione (całkowicie lub częściowo).

Formy zwykłe testamentu:

  1. testament holograficzny (testament własnoręczny) – spadkodawca może sporządzić testament w ten sposób, że napisze go w całości pismem ręcznym, podpisze i opatrzy datą;

  2. testament notarialny – testament może być sporządzony w formie aktu notarialnego przez notariusza;

  3. testament allograficzny – spadkodawca może sporządzić testament także w ten sposób, że w obecności dwóch świadków oświadczy swoją ostatnią wolę ustnie wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego. Oświadczenie spadkodawcy spisuje się w protokole z podaniem daty jego sporządzenia. Protokół odczytuje się spadkodawcy w obecności świadków. Protokół powinien być podpisany przez spadkodawcę, przez osobę, wobec której wola została oświadczona oraz przez świadków. Jeżeli spadkodawca nie może podpisać protokołu, należy to zaznaczyć w protokole ze wskazaniem przyczyny braku podpisu.

Formy szczególne testamentu:

  1. testament ustny – jego sporządzenie możliwe jest tylko w przypadku wystąpienia szczególnych okoliczności: gdy istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy (w świetle wiedzy medycznej lub gdy występują realne obawy, że testator wkrótce umrze) albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione (są to zarówno okoliczności zewnętrzne, na przykład katastrofy, takie jak powódź, epidemia lub okoliczności dotyczące bezpośrednio samego testatora, na przykład objęcie go kwarantanną z uwagi na chorobę zakaźną).

Dla ważności złożenia testamentu ustnego przepisy Kodeksu cywilnego wymagają, by spadkodawca ustnie oświadczył swoją ostatnią wolę przy jednoczesnej obecności trzech świadków.

Treść testamentu ustnego może być stwierdzona w ten sposób, że jeden ze świadków albo osoba trzecia spisze oświadczenie spadkodawcy przed upływem roku od jego złożenia, z podaniem miejsca i daty oświadczenia oraz miejsca i daty sporządzenia pisma, a pismo to podpiszą spadkodawca i dwaj świadkowie albo wszyscy świadkowie. W wypadku gdy treść testamentu ustnego nie została w powyższy sposób stwierdzona, można ją w ciągu sześciu miesięcy od dnia otwarcia spadku stwierdzić przez zgodne zeznania świadków złożone przed sądem. Jeżeli przesłuchanie jednego ze świadków nie jest możliwe lub napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, sąd może poprzestać na zgodnych zeznaniach dwóch świadków.

  1. testament podróżny – podczas podróży na polskim statku morskim lub powietrznym można sporządzić testament przed dowódcą statku lub jego zastępcą w ten sposób, że spadkodawca oświadcza swą wolę dowódcy statku lub jego zastępcy w obecności dwóch świadków. Dowódca statku lub jego zastępca spisuje wolę spadkodawcy, podając datę jej spisania, i pismo to w obecności świadków odczytuje spadkodawcy, po czym pismo podpisują spadkodawca, świadkowie oraz dowódca statku lub jego zastępca;

  2. wojskowy – testament taki może zostać sporządzony jedynie w czasie mobilizacji lub wojny albo przebywania w niewoli. Warunki jego sporządzenia są rygorystyczne i nie będę ich omawiał w tym miejscu. Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat testamentu wojskowego, napisz do mnie.

WZÓR TESTAMENTU

Poniżej zamieszczam wzór testamentu własnoręcznego. Pamiętaj, że musi być on napisany przez Ciebie samodzielnie. Musi być on w całości sporządzony pismem ręcznym (nie możesz napisać testamentu na komputerze, wydrukować go i podpisać – taki testament będzie nieważny). W jego treści musisz zawrzeć swoje dyspozycje/rozporządzenia testamentowe (czyli komu i w jakiej części chcesz zapisać swój majątek – nie możesz uzależniać dziedziczenia od określonych warunków lub terminów), datę i miejsce sporządzenia testamentu oraz swój podpis. Dokumentu nie musisz tytułować testamentem, ale dobrze będzie, jak to zrobisz. W testamencie możesz zawrzeć dodatkowe dane umożliwiające w sposób pewny identyfikację osoby, która go sporządziła, na przykład: imiona rodziców, datę urodzenia, numer PESEL, numer dowodu osobistego, adres zamieszkania.

TESTAMENT

Ja, niżej podpisany Jan Kowalski (syn Adama i Ewy), zamieszkały w Szczecinie, przy ulicy Szczecińskiej 1/1, o numerze PESEL: 30010101234, legitymujący się dowodem osobistym AZS112233, świadomy podejmowanej czynności i bez jakiegokolwiek przymusu oświadczam, że do całości spadku po mnie powołuję Piotra Nowaka, numer PESEL: 88020304567 obecnie zamieszkałego w Szczecinie, przy ulicy Zachodniopomorskiej 2/3.

Szczecin, dnia 01 stycznia 2020 roku

Jan Kowalski

 

ADWOKAT

Adam Popławski