Kiedy można skorzystać z przerwy w wykonaniu kary pozbawienia wolności?

Kara pozbawienia wolności jest jedną z najdalej idących dolegliwości karnych, z którą muszą się liczyć osoby popełniające przestępstwa. Wiele z nich zastanawia się, czy istnieje możliwość uzyskania przerwy w wykonaniu kary. Okazuje się, że jest to możliwe pod pewnymi warunkami. Dowiedz się, co trzeba zrobić, aby otrzymać prawo do przerwy w karze pozbawienia wolności.

Jak złożyć wniosek o udzielenie przerwy w karze pozbawienia wolności?

Skazany może złożyć wniosek o udzielenie przerwy w wykonaniu kary pozbawienia wolności do sądu penitencjarnego, w którego okręgu znajduje się jednostka penitencjarna, w której odbywa swoją karę. Wydziały penitencjarne znajdują się w sądach okręgowych.

Jeśli chodzi o udzielenie kolejnej przerwy, wniosek należy kierować do tego sądu, który orzekł o prawie do odbycia pierwszej przerwy. Opłata od wniosku wynosi 60 złotych. Wniosek o udzielenie przerwy w wykonaniu kary może również złożyć dyrektor zakładu karnego. Dzieje się tak np. w przypadku choroby skazanego.

W jakich przypadkach sąd może udzielić przerwy w karze pozbawienia wolności?

Sąd może udzielić skazanemu przerwy w wykonaniu kary pozbawienia wolności, jeśli występuje u niego ciężka choroba psychiczna lub choroba innego rodzaju, która uniemożliwia mu wykonanie pierwotnie wymierzonej kary. Czas trwania przeszkody determinuje okres, na który zostanie przyznana przerwa. Jeśli sąd ma wydać orzeczenie w tym przedmiocie, konieczne jest dokładne wykazanie spełnienia warunków do udzielenia przerwy. Bezwzględnie koniecznym dowodem jest opinia lekarza właściwej specjalności.

Na tym jednak możliwości uzyskania przerwy w wykonaniu kary się nie kończą. Skład orzekający może również wydać takie orzeczenie, jeśli przemawiają za tym względy rodzinne lub osobiste wnioskodawcy. Tutaj jednak decyzja nie jest podejmowana zerojedynkowo, a fakultatywnie – konieczne jest przekonanie sądu, że sytuacja skazanego jest na tyle trudna, że umożliwienie mu opuszczenia na jakiś czas zakładu karnego jest jedynym dostępnym rozwiązaniem. W praktyce chodzi tu więc na przykład o takie sytuacje, jak poważna choroba członka rodziny połączona z koniecznością zapewnienia mu opieki, której nie jest w stanie podjąć się nikt inny (np. dlatego, że skazany jest jedynym pozostałym przy życiu bliskim chorego).

Jaki jest maksymalny czas, na który może zostać udzielona przerwa?

Przerwa w wykonaniu kary pozbawienia wolności – jak już zostało wcześniej wspomniane – nie jest udzielana na czas nieoznaczony. Pierwsze ograniczenie dotyczy okresu, w którym istnieją przesłanki do czasowego zwolnienia. Jeśli ustawowe wymogi odpadną (np. uda się zapewnić bliskiej osobie inną opiekę), skazany będzie musiał wrócić do zakładu karnego.

Jednocześnie przerwa w karze pozbawienia wolności nie może przekroczyć jednego roku. Wyjątkiem w tym zakresie jest choroba skazanego. Jeśli konieczne będzie dalsze jego leczenie poza zakładem karnym, możliwe jest przedłużenie okresu przerwy. Powrót do zakładu karnego nastąpi po ustaniu przesłanek do zwolnienia. Dodatkową odrębność stanowi art. 151 § 1 kodeksu karnego wykonawczego, zgodnie z którym w stosunku do skazanej kobiety ciężarnej oraz osoby skazanej samotnie sprawującej opiekę nad dzieckiem sąd może odroczyć wykonanie kary na okres do 3 lat po urodzeniu dziecka.

Kto bierze udział w podjęciu decyzji o udzieleniu przerwy?

Decyzja o udzieleniu przerwy w wykonaniu kary pozbawienia wolności jest podejmowana na posiedzeniu. Dobra wiadomość dla skazanego jest taka, że ma on prawo stawić się w sądzie wraz ze swoim obrońcą. W posiedzeniu biorą również udział prokurator albo kurator bądź dyrektor zakładu karnego, jeśli wniosek o przyznanie przerwy został wniesiony przez nich.

Na decyzję sądu, wydaną na skutek rozpatrzenia wniosku, przysługuje zażalenie.

Czy przerwę w wykonaniu kary można odwołać?

Zakończenie przerwy w wykonaniu kary może być związane nie tylko z upływem maksymalnego okresu jej trwania czy ustaniem przesłanki do jej udzielenia. Sąd może również odwołać przerwę w sytuacji, gdy skazany korzysta z niej w innym celu niż ten, który stanowił podstawę orzeczenia albo w jej okresie rażąco narusza porządek prawny. Decyzję w tym zakresie wydaje sąd penitencjarny, który udzielił przerwy. Gdyby okazało się, że w czasie odbywania przerwy skazany zostanie tymczasowo aresztowany, zwolnienie zostanie odwołane z mocy prawa.

Czy po zakończeniu przerwy w wykonaniu kary skazany może ubiegać się o warunkowe przedterminowe zwolnienie?

Skazani, którym kończy się dozwolony okres przerwy w wykonaniu kary pozbawienia wolności, zastanawiają się, czy za każdym razem muszą wracać do zakładu karnego. Jednym z rozwiązań, które może rozwiązać ich problem, jest warunkowe przedterminowe zwolnienie.

W sytuacji, gdy przerwa w wykonaniu kary trwała co najmniej rok, a przed jej udzieleniem skazany odbył już karę pozbawienia wolności w wymiarze minimum 6 miesięcy, możliwe jest przyznanie warunkowego zwolnienia (po spełnieniu pozostałych warunków). W tym przypadku skazany nie wróci do zakładu karnego, jednak w razie popełnienia kolejnego przestępstwa zostanie wezwany do odbycia pozostałej części kary, niezależnie od zagrożeń związanych z popełnieniem nowego czynu zabronionego.