CO MOŻE ZROBIĆ PACJENT W PRZYPADKU BŁĘDU MEDYCZNEGO – ODSZKODOWANIA ADWOKAT SZCZECIN
Jedna z naczelnych zasad etycznych zawodów medycznych to „primum non nocere” – po pierwsze nie szkodzić. Praktyka pokazuje jednak, że pomimo ciągłego rozwoju medycyny liczba postępowań sądowych w sprawach o błędy medyczne cały czas rośnie (i to w tempie, który można nazwać skokowym).
Rosnąca statystyka wynika przede wszystkim z podnoszącej się świadomości pacjentów co do przysługujących im praw oraz swoistej odwagi – jeszcze kilkanaście lat temu w zasadzie nikt by nie pomyślał, aby oskarżać lekarza o naruszenie obowiązujących reguł postępowania medycznego, bo „to nie wypada”. Na szczęście ludzie nauczyli się głośno mówić o nieprawidłowościach związanych z leczeniem, a przede wszystkim zaczęli walczyć w sądach o swoje interesy.
CZYM JEST BŁĄD MEDYCZNY?
Zgodnie z ogólnie przyjmowanym poglądem za błąd medyczny uznać należy „naruszenie obowiązujących lekarza lub personel medyczny reguł postępowania, wypracowanych na podstawie nauki i praktyki medycznej”. Pojęcie to odnosi się zarówno do błędu terapeutycznego (czyli błędu w leczeniu, przez który rozumieć należy także błąd operacyjny), jak również do błędu diagnostycznego (tak zwanego błędu rozpoznania).
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA BŁĄD MEDYCZNY – ODSZKODOWANIA ADWOKAT SZCZECIN
Musisz mieć świadomość, że samo stwierdzenie wystąpienia błędu medycznego nie decyduje jeszcze automatycznie o powstaniu odpowiedzialności lekarza lub określonego członka personelu medycznego.
W razie uznania, że określone postępowanie było niezgodne z nauką i praktyką medyczną (czasami zachowanie takie określa się jako „niezgodne ze sztuką medyczną”), przed podjęciem jakichkolwiek dalszych kroków prawnych należy zweryfikować, czy to nieprawidłowe działanie lub zaniechanie medyczne było wynikiem niedołożenia przez lekarza lub określonego członka personelu medycznego należytej staranności.
Pewnie zastanawiasz się, jak wygląda taka weryfikacja? Najczęściej sprawdzenie to, z uwagi na konieczność posiadania specjalistycznej wiedzy, wymaga skorzystania z opinii biegłego (innego lekarza specjalisty albo instytutu naukowego lub naukowo-badawczego). Biegły w swojej opinii wskazuje, czy „wzorcowy dobry lekarz” (lub członek personelu medycznego) w identycznych okolicznościach uniknąłby popełnienia błędu w sztuce lekarskiej i wyrządzenia pacjentowi szkody (takie stanowisko jest powszechnie przyjmowane w sądach apelacji szczecińskiej – więcej na ten temat przeczytasz w wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 11 maja 2017 roku o sygnaturze I ACa 560/15). Jeżeli odpowiedź będzie pozytywna, to oznacza, że błąd medyczny był zawiniony przez lekarza lub personel medyczny.
ODSZKODOWANIE I ZADOŚĆUCZYNIENIE ZA BŁĄD MEDYCZNY – ODSZKODOWANIA ADWOKAT SZCZECIN
Szczegółowe informacje dotyczące charakteru odszkodowania i zadośćuczynienia znajdziesz w artykule (ODSZKODOWANIE – CO TO JEST I JAK JE UZYSKAĆ?). Napisałem też o tym, jak tych roszczeń dochodzić przed sądem.
Jeżeli nie masz ochoty czytać całego artykułu, to wyjaśnię Ci to w skrócie. Na drodze postępowania cywilnego jako pacjent możesz żądać odszkodowania, zadośćuczynienia oraz renty.
Odszkodowanie za błąd medyczny to świadczenie, którego celem jest naprawienie szkody, jaką pacjent poniósł w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia w wyniku błędu medycznego. Odszkodowanie obejmuje wszelkie koszty leczenia pozostające w związku ze zdarzeniem (błędem medycznym). Jako przykłady takich kosztów można wskazać:
- koszty konsultacji u specjalistów,
- koszty dojazdów na konsultacje do specjalistów, do placówek medycznych i na rehabilitację,
- koszty lekarstw i niezbędnych suplementów,
- koszty związane z koniecznością stosowania specjalnej diety,
- koszty dodatkowej opieki pielęgniarskiej czy rehabilitacyjnej,
- koszty nabycia sprzętu rehabilitacyjnego.
Wydatki te należy wykazać, a przed sądem udowodnić. Zatem bardzo ważne jest posiadanie paragonów i faktur – musisz koniecznie pamiętać o ich zbieraniu!
Zadośćuczynienie za błąd medyczny to suma pieniężna, jaką sąd może przyznać poszkodowanemu pacjentowi za doznaną krzywdę. Zadośćuczynienie ma zrekompensować poszkodowanemu pacjentowi cierpienie fizyczne (szczególnie ból) i cierpienie psychiczne (depresja, konieczność zmiany stylu życia, konieczność zawodowego przekwalifikowania się).
„Odpowiednia suma pieniężna” nie jest określana w sposób dowolny. Musisz mieć świadomość, że sądy orzekając w podobnych sprawach starają się wydawać podobne wyroki. W związku z tym przed wytoczeniem powództwa warto skonsultować się z adwokatem (pamiętaj – sądy w różnych częściach kraju orzekają nieco odmiennie; jeżeli jesteś pacjentem z województwa zachodniopomorskiego, to najlepiej wybierz się do adwokata w Szczecinie: w wyszukiwarkę wpisz hasło „adwokat szczecin” i wybierz prawnika, który specjalizuje się w tego typu sprawach).
RENTA – KIEDY MOŻNA SIĘ JEJ DOMAGAĆ
Renta przysługuje poszkodowanemu pacjentowi w razie:
- całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej;
- zwiększenia się jego potrzeb;
- zmniejszenia się jego widoków powodzenia na przyszłość.
Renta z tytułu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej ma rekompensować poszkodowanemu utratę zdolności zarobkowania. „Zdolność zarobkowania” dotyczy pracy zgodnej z umiejętnościami, kwalifikacjami lub wykształceniem – nie można przecież wymagać, aby poszkodowany podjął jakiekolwiek zatrudnienie.
Renta z tytułu zwiększonych potrzeb ma na celu pokrycie stałych, powtarzających się wydatków, których ponoszenie związane jest z leczeniem poszkodowanego. W szczególności dochodzenie tego rodzaju renty będzie uzasadnione w sytuacji, gdy poszkodowany musi korzystać ze specjalnej diety, uczęszczać na rehabilitację, przyjmować stale lekarstwa, kupować przyrządy ortopedyczne, dojeżdżać na wizyty lekarskie itp.
Renta z tytułu zmniejszenia się widoków powodzenia na przyszłość ma rekompensować w szczególności utratę możliwości ukończenia kształcenia i uzyskania tytułu zawodowego. Dochodzenie tej renty może też dotyczyć konieczność rezygnacji z pewnych planów osobistych lub rodzinnych (na przykład: niemożność uprawiania sportu lub posiadania dzieci).
Musisz pamiętać, że każda z powyższych okoliczności, a więc utrata zdolności do pracy zawodowej, zwiększenie potrzeb, zmniejszenie się widoków powodzenia na przyszłość, stanowi samodzielną podstawę roszczenia o rentę.
NAPRAWIENIE SZKODY NA DRODZE POSTĘPOWANIA KARNEGO – ODSZKODOWANIA ADWOKAT SZCZECIN
Zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu karnego, w razie skazania sąd może orzec, a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej orzeka, stosując przepisy prawa cywilnego, obowiązek naprawienia, w całości albo w części, wyrządzonej przestępstwem szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. W tym przypadku przepisów prawa cywilnego o możliwości zasądzenia renty nie stosuje się.
Zatem, by mogło dojść do orzeczenia obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia, sprawca przestępstwa musi zostać skazany wyrokiem sądowym za popełnienie przestępstwa, którego skutkiem jest wyrządzenie pokrzywdzonemu szkody. Nie wystarczy jednak samo skazanie – przesłankami orzeczenia obowiązku naprawienia szkody, oprócz skazania za przestępstwo, jest także udowodnienie istnienia szkody, jej rozmiarów oraz związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy powstałą szkodą a przestępstwem.
W przypadku błędu medycznego mogą to być w szczególności przestępstwa, których skutkiem może być:
- nieumyślne spowodowanie śmierci (art. 155 Kodeksu karnego);
- ciężki uszczerbek na zdrowiu, średni i lekki uszczerbek na zdrowiu (art. 156 Kodeksu karnego; art. 157 Kodeksu karnego);
- działanie osoby wykonującej zawód medyczny bez zgody pacjenta (art. 192 Kodeksu karnego).
POSTĘPOWANIE PRZED WOJEWÓDZKĄ KOMISJĄ DO SPRAW ORZEKANIA O ZDARZENIACH MEDYCZNYCH
Przepisy zawarte w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta dają poszkodowanemu pacjentowi jeszcze jedną drogę do dochodzenia swoich praw – postępowanie przez wojewódzkimi komisjami do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych.
W przypadku zakażenia pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia pacjenta albo śmierci pacjenta będącego następstwem niezgodnych z aktualną wiedzą medyczną:
- diagnozy, jeżeli spowodowała ona niewłaściwe leczenie albo opóźniła właściwe leczenie, przyczyniając się do rozwoju choroby,
- leczenia, w tym wykonania zabiegu operacyjnego,
- zastosowania produktu leczniczego lub wyrobu medycznego,
pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy (ewentualnie w przypadku śmierci pacjenta – jego spadkobierca) mogą wystąpić z wnioskiem o ustalenie zdarzenia medycznego.
Pamiętaj!
Postępowanie przez wojewódzkimi komisjami do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych może dotyczyć zdarzeń medycznych będących następstwem udzielania świadczeń zdrowotnych w szpitalu.
Przed wojewódzkimi komisjami do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych można dochodzić odszkodowania, jak i zadośćuczynienia.
Maksymalna wysokość świadczenia (odszkodowania i zadośćuczynienia) z tytułu jednego zdarzenia medycznego w odniesieniu do jednego pacjenta przy ich dochodzeniu przez wojewódzkimi komisjami do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych wynosi w przypadku:
- zakażenia, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia pacjenta – wynosi 100 000 złotych,
- śmierci pacjenta – wynosi 300 000 złotych.
W postępowaniu cywilnym lub karnym takich ograniczeń nie ma.
Ważne!
Wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego wnosi się w terminie 1 roku od dnia, w którym podmiot składający wniosek (czyli tak jak pisałem wyżej – pacjent lub jego przedstawiciel ustawowy; ewentualnie w przypadku śmierci pacjenta – jego spadkobierca) dowiedział się o zakażeniu, uszkodzeniu ciała lub rozstroju zdrowia albo nastąpiła śmierć pacjenta. Bardzo istotne jest, że termin ten nie może być dłuższy niż 3 lata od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie skutkujące zakażeniem, uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia albo śmiercią pacjenta.
Wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego wnosi się do wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych właściwej ze względu na siedzibę szpitala.
POTRZEBUJESZ POMOCY?
Jeżeli w trakcie Twojego leczenia doszło do nieprawidłowości, to nie dawaj za wygraną! Sprawy o błąd medyczny to postępowania skomplikowane, dlatego zachęcam Cię, abyś przez złożeniem pozwu skorzystał z porady adwokata i skonsultował swoją sprawę. Pozwoli Ci to odpowiednio przygotować się do postępowania oraz ustalić taktykę, a co za tym idzie – zwiększyć szanse na pozytywne rozstrzygniecie.
Zapraszam do kontaktu.
ODSZKODOWANIA ADWOKAT SZCZECIN
adwokat Adam Popławski