DŁUGI SPADKOWE – PRZYJĄĆ, ODRZUCIĆ, A MOŻE SPŁACIĆ?

W przypadku śmierci bliskiej nam osoby bardzo często stajemy się spadkobiercami jej majątku, bądź jego części.  I choć większości z nas możliwość otrzymania spadku po zmarłym kojarzy się pozytywnie, możemy nie zdawać sobie sprawy z konsekwencji jego przyjęcia. Często okazuje się bowiem, że denat pozostawił po sobie nie tylko cenne przedmioty, gotówkę czy nieruchomości, z których będziemy się cieszyć, ale również długi, o których mogliśmy nie wiedzieć i które my, jako spadkobiercy będziemy musieli spłacić. Poniżej przedstawię Wam kroki, które należy podjąć w chwili otrzymania spadku, by w sposób odpowiedzialny z niego skorzystać.

 

Spadkobierca nabywa spadek po spadkodawcy w chwili jego śmierci. Od tego momentu spadkobierca w ciągu 6 miesięcy musi zorientować się, co spadek obejmuje (to znaczy jakie są aktywa i pasywa) oraz zastanowić się, jakie oświadczenie złożyć, by spadek nie okazał się dla niego ciężarem nie do udźwignięcia. Spadkobierca, by chronić swoje interesy ma 3 możliwości: może po prostu bezrefleksyjnie przyjąć spadek, może przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza albo może go odrzucić. Każdy podjęty przez spadkobiercę ruch niesie za sobą pewne prawne konsekwencje, o których przeczytasz w poniższym zestawieniu.

 

PRZYJĘCIE SPADKU WPROST

 

W przypadku wybrania przez spadkobiercę pierwszej możliwości, czyli złożenia wniosku o proste przyjęcie spadku, spadkobierca przyjmuje go wraz z długami spadkodawcy i ma obowiązek spłaty tychże długów. Opcja ta może więc okazać się bardzo niekorzystna dla spadkobiercy i należy jej unikać. W praktyce oznacza to bowiem, że jeśli zmarły podarował nam na przykład oprócz pewnej nieruchomości również dług, o których nie wiedzieliśmy i który przewyższa wartość owej nieruchomości, spadkobierca będzie musiał dług ten uregulować. Nie będzie mógł po prostu przyjąć nieruchomości czy gotówki a zrzec się obowiązku spłacenia długu.

 

PRZYJĘCIE SPADKU Z DOBRODZIEJSTWEM INWENTARZA

 

Drugą możliwością, która uchroni spadkobiercę przed regulowaniem możliwych długów po zmarłym jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Złożenie takiego oświadczenia będzie oznaczało ograniczenie odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkodawcy do wartości aktywów wchodzących w skład spadku. Co więcej spadkobierca będzie świadomy obowiązków na nim ciążących. Wartość spadku powinna być ustalona w wykazie inwentarza lub w spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Spis inwentarza należy wykonać po złożeniu wniosku o przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Czynności tej nie wykonuje jednak sam spadkobierca, ale komornik, gdyż jest to dokument urzędowy. Natomiast o sporządzeniu inwentarza decyduje sąd na wniosek osoby, która wnosi o tę czynność i udowodni w tym swój interes, czyli udowodni, że jest spadkobiercą. Wykaz inwentarza musi zostać przedstawiony przed sądem lub notariuszem i ma zawierać wszystkie składniki majątku i długi po zmarłym. Dzięki wybraniu tego sposobu dziedziczenia spadkobierca wie, na co się decyduje w związku z przyjęciem spadku. Może więc świadomie zdecydować, czy chce spadek przyjąć czy z niego zrezygnować.

 

ODRZUCENIE SPADKU

 

Ostatnim ruchem, na który może zdecydować się spadkobierca jest odrzucenie spadku, co oznacza wyłączenie z dziedziczenia po zmarłym. Spadek odrzuca się po śmierci spadkodawcy, nie wcześniej. Spadku nie może odrzucić gmina ani Skarb Państwa, dokonać tego może jedynie osoba fizyczna. Należy również pamiętać o tym, że odrzucenie spadku jest czymś innym niż zrzeczenie się spadku. Aby zrzec się spadku należy z niego zrezygnować za życia osób, po których miałoby się dziedziczyć – następuje to w drodze umowy zawieranej przez spadkobiercę z przyszłym spadkodawcą (umowa powinna być zawarta w formie aktu notarialnego).