Adwokat Szczecin

STWIERDZENIE NABYCIA SPADKU – NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE

Do dziedziczenia dochodzi w momencie otwarcia spadku, czyli de facto w chwili śmierci spadkodawcy. Ze względów praktycznych fakt nabycia spadku powinien być potwierdzony– ułatwi to przede wszystkim dysponowanie majątkiem pozostawionym przez osobę zmarłą.

Stwierdzenie nabycia spadku pozwoli nam przede wszystkim potwierdzić prawa do spadku przed:

  1. bankiem – w celu wypłaty środków zgromadzonych na rachunkach bankowych i lokatach spadkodawcy;

  2. notariuszem i kupującym – przy czynności sprzedaży nieruchomości wchodzącej w skład spadku;

  3. wydziałem ksiąg wieczystych – kiedy zamierzasz ujawnić swoje prawo własności do nieruchomości wchodzącej w skład spadku;

  4. wydziałem komunikacji – przy czynności przerejestrowania odziedziczonego auta;

  5. gminą – jeżeli zajdzie konieczność zapłaty podatków lub opłat albo wykonania innych czynności.

Jak widzisz uzyskanie stwierdzenia nabycia spadku ma bardzo doniosłe znaczenie i nie warto tego zaniedbać. Poniżej wyjaśnię Ci podstawowe kwestie związane ze stwierdzeniem nabycia spadku.

JAKI DOKUMENT POTWIERDZA NABYCIE SPADKU?

Okoliczność nabycia praw do spadku po danym spadkodawcy można potwierdzić uzyskując postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku. W orzeczeniu tym sąd wskazuje:

  1. dane identyfikujące spadkodawcę – jego imię i nazwisko, datę urodzenia, datę i miejsce śmierci, ostatnie miejsce zamieszkania przed śmiercią;

  2. dane identyfikujące spadkobierców (osób nabywających spadek) – ich imiona i nazwiska, stosunek do osoby spadkodawcy (na przykład: mąż, żona, syn, córka, brat, siostra, itd.);

  3. zakres nabycia spadku – w całości (jeżeli dziedziczy jedna osoba) lub w części (jeżeli dziedziczy kilku spadkobierców);

  4. udziały – jeżeli spadek dziedziczy kilka osób, to w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku sąd określa również, w jakiej części każda z tych osób ten spadek nabyła (określenie to następuje poprzez wskazanie konkretnego ułamka, na przykład 1/2, 1/3, itp.).

Przykładowa treść postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku wygląda następująco:

Sąd Rejonowy postanawia stwierdzić, że spadek po Janie Kowalskim zmarłym w dniu 01 stycznia 2020 roku w Szczecinie, zamieszkałym ostatnio w Szczecinie, na podstawie ustawy nabyli w udziałach po 1/2 żona Ewa Kowalska oraz syn Adam Kowalski.

JAK UZYSKAĆ POSTANOWIENIE O STWIERDZENIU NABYCIA SPADKU PRZEZ SĄD?

W celu uzyskania sądowego stwierdzenia nabycia spadku musisz złożyć we właściwym sądzie wniosek o stwierdzenie nabycia spadku. We wniosku tym należy wskazać:

  1. osobę inicjującą postępowanie sądowe (czyli oznaczyć wnioskodawcę wskazując jego imię i nazwisko, numer PESEL, adres zamieszkania);

  2. uczestników postępowania (czyli osób, które faktycznie dziedziczą oraz osób, które potencjalnie mogłyby dziedziczyć – bez względu na podstawę dziedziczenia; należy wskazać imiona i nazwiska uczestników postępowania oraz ich adresy zamieszkania);

  3. spadkodawcę (dane identyfikujące jego osobę – imię i nazwisko, datę urodzenia, datę i miejsce śmierci, ostatnie miejsce zamieszkania przed śmiercią);

  4. podstawę dziedziczenia (ustawa Kodeks cywilny lub testament);

  5. udziały w jakich poszczególne osoby nabywają spadek;

  6. wskazanie czy nabycie spadku ma nastąpić wprost, czy też z dobrodziejstwem inwentarza.

  7. uzasadnienie, w którym należy opisać: czy spadkodawca w chwili śmierci pozostawał w związku małżeńskim; czy spadkodawca miał dzieci małżeńskie, pozamałżeńskie lub przysposobione; czy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne; czy spadkodawca pozostawił testament; czy toczyło się już postępowanie spadkowe po spadkodawcy; czy ktokolwiek składał oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku przed sądem lub przed notariuszem; czy ktokolwiek został uznany za niegodnego dziedziczenia; czy ktokolwiek zawierał ze spadkodawcą umowę o zrzeczeniu się spadku.

Do wniosku należy dołączyć załączniki – w szczególności będzie to akt zgonu spadkodawcy, akty stanu cywilnego wnioskodawcy i uczestników postępowania oraz inne dokumenty potwierdzające okoliczności wskazane we wniosku.

DO JAKIEGO SĄDU ZŁOŻYĆ WNIOSEK O STWIERDZENIE NABYCIA SPADKU?

Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku złożyć należy w sądzie rejonowym, w okręgu którego spadkodawca miał ostatnie miejsce zwykłego pobytu. Jeżeli miejsca ostatniego zwykłego pobytu spadkodawcy w Polsce nie da się ustalić, to wniosek należy złożyć w sądzie rejonowym, w okręgu którego znajduje się majątek spadkowy lub jego część.

JAKA JEST OPŁATA OD WNIOSKU O STWIERDZENIE NABYCIA SPADKU?

Na dzień 01 stycznia 2020 roku opłata ta wynosi 100 złotych plus 5 złotych za wpis w rejestrze spadkowym.

Aktualną wysokość opłaty od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku możesz sprawdzić w ustawie z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Przed złożeniem wniosku w sądzie sprawdź czy opłata od wniosku nie uległa zmianie – co prawda sąd wezwie Cię do uiszczenia opłaty w prawidłowej wysokości, ale bez wątpienia spowoduje to przedłużenie postępowania.

JAK WYGLĄDA POSTĘPOWANIE SĄDOWE W SPRAWIE O STWIERDZENIE NABYCIA SPADKU?

W sprawie o stwierdzenie nabycia spadku sąd musi przeprowadzić co najmniej jedną rozprawę (czy rozpraw będzie więcej, zależy od stanowisk uczestników postępowania, jakie zajmą oni w odpowiedzi na Twój wniosek).

W toku postępowania o stwierdzenie nabycia spadku sąd bada przede wszystkim te okoliczności, o których pisałem w punkcie 7 powyżej (w szczególności fakt i datę śmierci spadkodawcy; krąg osób powołanych do dziedziczenia; testament i jego treść; ewentualne zarzuty co do ważności testamentu sformułowane przez osoby biorące udział w sprawie).

Ponadto w toku rozprawy sąd odbierze od spadkobierców tak zwane zapewnienie spadkowe.

POTRZEBUJESZ POMOCY ZE STWIERDZENIEM NABYCIA SPADKU?

Pokutuje przekonanie, że postępowanie w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku nie należy do skomplikowanych. Faktycznie tak było. Ostatnimi czasy obserwuję, że sprawy te robią się bardzo zagmatwane i zawiłe. Wynika to przede wszystkim z trudności w ustaleniu kręgu spadkobierców i adresów ich zamieszkania oraz podnoszenia zarzutów co do ważności testamentu (z uwagi chociażby na zły stan zdrowia spadkodawcy spowodowany wiekiem lub chorobą psychiczną). W takiej sytuacji warto skorzystać z pomocy adwokata – specjalisty z zakresu prawa spadkowego.

Często moim klientom sprawia trudność przygotowanie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku. Jego właściwe przygotowanie to często gwarancja bezproblemowego i szybkiego zakończenia postępowania sądowego.

Jeżeli szukasz pomocy adwokata w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku lub jakiejkolwiek innej sprawie spadkowej, to zachęcam Cię do kontaktu ze mną.

ADWOKAT

Adam Popławski